Edukacja antydyskryminacyjna w Polsce. Analiza jej skuteczności i proponowane zmiany

Radosław Sterna

Radosław Sterna Uniwersytet Jagielloński ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Słowa kluczowe: edukacja antydyskryminacyjna, hipoteza kontaktu, hipoteza ignorancji

Abstrakt

Teza. Edukacja antydyskryminacyjna w Polsce jest skupiona na formie informacyjnej, co prowadzi do jej zawodności. Istnieje rozwiązanie alternatywne.

Omówione koncepcje. Omówiono wyniki badań rozszerzające i popierające hipotezę kontaktu (Allport, 1954), a także podjęto krytykę hipotezy ignorancji (Stephan, 1978).

Wyniki i wnioski. Skoncentrowanie edukacji antydyskryminacyjnej na formach opartych na przekazie wiedzy sprawia, że jest ona w niewystarczającym stopniu skuteczna. Edukacja oparta na kontakcie, przy spełnieniu określonych psychologicznych warunków, może prowadzić do redukcji uprzedzeń w większym stopniu niż obecnie podejmowane działania.

Wartość poznawcza podejścia. Jest to pierwsza analiza w Polsce podejmująca się krytyki obecnego stanu edukacji antydyskryminacyjnej, a zarazem proponująca alternatywne rozwiązanie, które mogłoby znaleźć praktyczne zastosowanie i osiągnąć pożądany cel, jakim jest redukcja poziomu uprzedzeń w społeczeństwie polskim.

Biogram autora

Radosław Sterna, Uniwersytet Jagielloński ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Student zainteresowany psychologią społeczną, a szczególnie tematyką nadmiernej konsumpcji i eksploatacji zasobów naturalnych. Poszukujący sposobów zmniejszania ludzkiego i zwierzęcego cierpienia.

Bibliografia

1. Allport, G. W. (1954). The nature of prejudice. Cambridge/Reading, MA: Addison- Wesley.
2. Amichai-Hamburger, Y., i McKenna, K. Y. (2006). The Contact Hypothesis Reconsidered: Interacting via the Internet. Journal of Computer-Mediated Communication 11, 825–843.
3. Antosz, P., i Górniak, J. (2012). Równe traktowanie standardem dobrego rządzenia: raport z badań sondażowych. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
4. Aronson, E., Wilson, T. D., Akert, R. M., & Gilewicz, J. (2006). Psychologia społeczna. Poznań: Zysk i S-ka.
5. Blanchard, F. A., Weigel, R. H., & Cook, S. W. (1975). The effect of relative competence of group members upon interpersonal attraction in cooperating interracial groups. Journal of Personality and Social Psychology, 32(3), 519.
6. Branka, M., Bregin, D., Borowska, M., Cieślikowska, D., Chustecka, M., Dymowska, M., i Rawłuszko, M. (2011). Edukacja antydyskryminacyjna i jej standardy jakościowe. Warszawa:nTowarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej.
7. Cieślikowska, D., 2010. Edukacja antydyskryminacyjna – Wiedza. W: D. Cieślikowska , M. Branka, (red.), Edukacja Antydyskryminacyjna. Podręcznik trenerski, Kraków: Stowarzyszenie Willa Decjusza.
8. Crisp, R. J., i Turner, R. N. (2009). Can imagined interactions produce positive perceptions?: Reducing prejudice through simulated social contact. American Psychologist, 64(4), 231.
9. Everett, J. A. (2013). Intergroup contact theory: Past, present, and future. The inquisitive Mind, 2, 17.
10. Kenrick, D. T., Neuberg, S. L., & Cialdini, R. B. (2006). Psychologia społeczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
11. Kwiecień, P. (2014). Edukacja antydyskryminacyjna w Polsce – przegląd działań. Pobrane z: http://siectolerancji.pl/sites/default/files/upload/Edukacja%20antydyskryminacyjna%20w%20Polsce.pdf
12. Mazziotta, A.; Mummendey, A.; Wright, C. S. (2011). Vicarious intergroup contact effects: Applying social-cognitive theory to intergroup contact research. Group Processes & Intergroup Relations. 14: 255–274.
13. Pettigrew, T. F. (1998). Intergroup contact theory. Annual review of psychology, 49(1), 65-85.
14. Pettigrew, T. F., i Tropp, L. R. (2008). How does intergroup contact reduce prejudice? Meta‐analytic tests of three mediators. European Journal of Social Psychology, 38(6), 922-934.
15. Pogorzała, E. (2014). Stan i wyzwania edukacji antydyskryminacyjnej w Polsce. W: H., Chałupczak, I.Kurzępa, i E. Pogorzała. Tolerancja i poszanowanie różnorodności warunkiem integracji społecznej (pp. 165–177). Zamość: Officina Simonidis.
16. Sherif, M., Harvey, O. J., White, B. J., Hood, W. R., i Sherif, C. W. (1961). Intergroup cooperation and competition: The Robbers Cave experiment. York University, Toronto, Ontario.
17. Stephan, W. G. (1978). School desegregation: An evaluation of predictions made in Brown v. Board of Education.. Psychological Bulletin, 85(2), 217.
18. Stephan, W. G., i Stephan, C. W. (1984). The role of ignorance in intergroup relations. Groups in contact: The psychology of desegregation, 229-255.
19. Wright, S. C., Aron, A., McLaughlin-Volpe, T., i Ropp, S. A. (1997). The extended contact effect: Knowledge of cross-group friendships and prejudice. Journal of Personality and Social Psychology. 73: 73–90.